Soğutucu akışkanlar, soğutma işleminde ön plana çıkan maddeler arasındaki ısı transferinde rol oynayan akışkanlardır. Soğutucu akışkanlar, maddeden ısının soğutucu akışkana doğru transferinin neticesinde maddenin soğumasını sağlar.
Soğutucu akışkanlar, bazı ortamlarda basınç altında hem buharlaşabilmeli hem de sıvılaşabilmelidir. Ayrıca her soğutucu aynı ortamda kullanılmamaktadır. Her soğutucunun kullanım alanı kendisine özel olmaktadır. Genellikle sanayi ve endüstri sektörlerinde soğutucu olarak tercih edilmektedir.
Soğutucu Akışkanların Özellikleri
Soğutucu akışkanlar, bir mekandaki ısıyı bir alandan başka bir alana taşımakta veya dış alana ısının iletilmesini sağlamaktadır. Havalandırma, soğutma, ısı pompası gibi sistemlerde taşınma işlemleri soğutucu akışkanlar ile sağlanır.
Soğutucu akışkanların özelliklerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- Çevreye zarar vermezler,
- Kritik sıcaklık ile basınçlar yüksektir.
- Buharlaşmadaki gizli ısıları yüksektir.
- Atmosferik basınç altında kaynama sıcaklıkları düşüktür.
- Hava sızdırmayı engelleme özelliğine sahiptir. Bu nedenle buharlaşma basıncının çevre basıncından yüksek olması gerekir.
- Korozyona karşı dayanıklıdır.
- Kater yağı ile diğer komponentlere zarar vermezler.
- Soğutucu akışkanlar yanıcı, patlayıcı, zehirleyici yapıda değildir.
- Sistemin hiçbir alanında kimyasal tepkimelere sebep olmaz.
- Ekonomik ve temini kolay akışkanlardır.
- Kapalı devrelerde kaçak durumunda kolaylıkla tespit sağlanabilir.
- Küçük kapasitedeki kompresörlerde de kullanılır.
Sıklıkla Kullanılan Soğutucu Akışkanlar
Soğutucu akışkanların birçok çeşitleri bulunmaktadır. Bu soğutucular işletme şartlarına uygun olacak özelliklerde geliştirilmiştir. Soğutucu akışkanların yapısında kimyasal bileşenler bulunduğu için R harfi ile başlayan numaralar ile isimlendirilmiştir. Sıklıkla kullanılan soğutucu akışkanlar aşağıdaki gibidir;
- R401A: Bu soğutucuda HCFC içermektedir. Şu anda kullanımı devam eden soğutucular arasında yer almaktadır. R22, R124 ve R152’den oluşmaktadır.
- R402A: Bu soğutucunun yapısında HCFC içermektedir. Kullanımı devam eden soğutucular arasında yer alır. R22, R125 ve R290’dan oluşmaktadır.
- R404: Bu soğutucu çeşidi ısı iletme açısından kullanışlıdır. Isısal özelliği R22 kadar gelişmiş değildir. Sera etkisi gösterdiği için olumsuz bir özelliğe sahiptir.
- R410A: Isısal özelliği yüksek olan soğutucudur. Sera etkisi gösterdiği için olumsuz bir özelliğe sahiptir.
- R500: R12 ve R152A’dan meydana gelmiştir.
- R502: Bu soğutucu çeşidinde, soğutucu taşıyıcılıkta sıklıkla tercih edilmektedir. Yapısında R22 ve R115 bulunur.
- R507: Yapısında R125 ile R134A bulunur.
Kısacası soğutma işlemlerinde bazı maddelerin ısı transferini yapan akışkanlar, soğutucu akışkanlar olarak tanımlanır. Soğutucu akışkanların bazıları ozon tabakasına verdiği zararlar nedeniyle kullanımı 2012 yılında yasaklanmıştır. Yazımız ile ilgili daha detaylı bilgi almak için
iletişim sayfasında bizlere ulaşabilirsiniz.
EN
RU
FR