Toplumun temel ihtiyacı beslenme ve sağlıklı yaşamdır. Beslenme ihtiyacının sağlıklı bir şekilde sağlanabilmesi gıda güvenliği ile mümkündür. Dünya gündeminde yeni hastalıklar meydana gelmesi bizlere gıda güvenliğinin önemini göstermektedir. Gıda ürünlerinin neden olduğu hastalıklar hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Bu hastalıklar çocuklarda, yaşlılarda ve hamilerde riskli olmaktadır. Peki insan sağlığında büyük bir yeri olan gıda güvenliği nedir?
Gıda güvenliği, gıda ürünlerinde meydana gelen fiziksel, kimyasal, biyolojik ve her türlü zararları önlemek için alınan tedbirlerdir. İnsan sağlığında tehlike oluşturan ve tüketime uygun olmayan gıdalar güvenilir olmayan gıda olarak bilinir.
Gıda güvenliği, gıdaların üretiminden tüketimine kadar geçen sürede karşımıza çıkmaktadır. Her aşama ayrı bir gıda güvenliği gerektirmektedir. Bu başlıklarımızı ayrı ayrı inceleyecek olursak;
- Bitki olarak ekilen ürünlerin ekiminin uygun tarım aletleri ile yapılmasına ve yeterli dozda ilaç kullanılmasına dikkat edilmelidir.
- İlaçlama ve hasat aralığındaki zaman dilimi gıda güvenliği için önemli olup, son ilaçlama süresine dikkat edilmelidir.
- Hayvan sağlığında aşılamanın düzenine dikkat edilmeli, veteriner kontrolünde ilaçlama yapılmalıdır.
- Hayvanların bulundukları ortamın temizliğine ve uygun şartlarda bakımına özen gösterilmelidir.
- Gıda kodeksine aykırı olan gıda, gıdayla birleşen madde ve malzeme üretilemeyeceği gibi işleme tabi tutulmamalı ve piyasaya sürülmemelidir.
- Gıda işletmelerinde üretim yapılan gıdanın ithali, işlendiği, dağıtıldığı, satıldığı ürünün gıda ve yem güvenliği şartlarına uyması gerekir.
- Gıda işletmecisi, üretimini yaptığı ürün ile ilgili gerekli görülen kayıtları güncel tutarak arşivlemesi gerekir.
- Piyasaya çıkarılacak gıda ürünlerinin üretimlerinde kullanılacak maddeler belirlenerek yetkililerden izin alınması gerekir.
- Dağıtıcının ithal ettiği ve depoladığı ürünler, bulunulan ülkenin gıda kodeksine uygun olmalıdır.
- Gıda ürününün kontrolü için gerekli kayıtların arşivlenmesi gerekir.
- Riskli ürün grubu olan et, süt vb. ürünlerin dağıtım sürecinde soğuk zincirin bozulmamasına önem verilmelidir.
- Satış yapılacak iş yerlerinde genel ve özel hijyene dikkat edilmelidir.
- Bozulan ve son tüketim tarihi geçen ürün kaldırılarak satışı ve tüketimi yapılmamalıdır.
- Ürüne ait depolama, ambalajlama ve taşıma kurallarına uyulmalıdır.
- Soğuk depolarda saklanması gereken ürünler için kabin ya da buzdolaplarının bakımlarına özen gösterilmelidir.
- Alınacak olan ürünün etiket bilgileri kontrol edilmelidir.
- Ürünün son kullanma tarihi kontrol edilmelidir.
- Ambalajlı olan ürünlerin hasarı olup olmadığına dikkat edilmelidir.
- Ürünün hangi koşullarda muhafaza edildiği ve raflardaki sıcaklığına dikkat edilmelidir.
- Meyve sebzeler dışında açıkta satılan gıdaları satın alınmamalıdır.
Kısacası gıda güveliğinde baştan sona büyük bir titizlikle çalışmaların yürütülmesi gerekir. Ayrıca gıda güvenliği iklim değişikliğinden de etkilenmektedir. Biyoçeşitlilik kaybı, hava kirliliği ve hava koşullarına bağlı doğal felaketler tarımsal üretimi yavaşlatarak verimli üretimi düşürmektedir.
Gıda güvenliği her sektörde önem verilmesi gereken konulardan birisidir. Özellikle soğuk hava depolarında muhafaza edilen ürünler için büyük önem taşımaktadır. Çünkü her gıdanın farklı depolama şartları ve özellikleri bulunmaktadır. Bu da bizlere gıda güvenliğinin her ürün için farklı güvenlik şartlarının olduğunu göstermektedir.
EN
RU
FR